Επινεφριδεκτομή – αφαίρεση επινεφριδίου: όσα πρέπει να ξέρετε
Τι είναι η επινεφριδεκτομή (αφαίρεση επινεφριδίου) και με ποιες μεθόδους γίνεται;
Η Επινεφριδεκτομή είναι η αφαίρεση του επινεφριδίου ή και των δύο επινεφριδίων και τα τελευταία χρόνια η εξέλιξη της χειρουργικής, η λαπαροσκοπική μέθοδος έχει κάνει την αφαίρεση πολύ πιο εύκολη υπόθεση απ ότι ήταν στο παρελθόν. Αν και τα προβλήματα με τα επινεφρίδια είναι αρκετά σπάνια, mερικές φορές, ωστόσο, μπορεί να αναπτυχθεί όγκος στα επινεφρίδια και να γίνεται υπερβολική ή καθόλου παραγωγή ορμονών. Στις περιπτώσεις που γίνεται υπερβολική παραγωγή ορμονών θα χρειαστεί να γίνει αφαίρεση του επινεφριδίου και του όγκου ώστε τα επίπεδα των ορμονών να επανέλθουν σε φυσιολογικά όρια.
Λόγω του μικρού μεγέθους που έχουν τα επινεφρίδια σε συνδυασμό με την ανατομική τους θέση βαθιά στην κοιλιακή κοιλότητα, κοντά σε σημαντικά όργανα, η επινεφριδεκτομή με την κλασική ανοικτή μέθοδο έκανε αυτά τα χειρουργεία ιδιαίτερα χρονοβόρα και επώδυνα. Σήμερα οι λαπαροσκοπικές τεχνικές έχουν φέρει επανάσταση στη χειρουργική επινεφριδίων, και πλέον οι επεμβάσεις αυτές γίνονται ανοικτά μόνο σε περιπτώσεις μεγάλων όγκων ή κακοήθειας.
Πριν την επέμβαση
Τι προεγχειρητικός έλεγχος πρέπει να γίνει πριν από μια επινεφριδεκτομή (αφαίρεση επινεφριδίου);
Η ένδειξη για λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή (αφαίρεση επινεφρίδιου) τίθεται είτε από ανεύρεση όγκου επινεφριδίων σε απεικονιστικό έλεγχο, ή από ενδοκρινολογικό έλεγχο. Πριν από την επέμβαση είναι απαραίτητη η διενέργεια αξονικής τομογραφίας για εκτίμηση μεγέθους και θέσης του όγκου. Είναι επίσης υποχρεωτική η πλήρης ενδοκρινολογική διερεύνηση πριν προχωρήσουμε σε επινεφριδεκτομή. Μπορεί να υπάρχουν ορμονικές διαταραχές που να κάνουν την αναισθησία πιο δύσκολη. Και σε περίπτωση αμφοτερόπλευρης επινεφριδεκτομής, δηλαδή αφαίρεση και των δύο επινεφριδίων, είναι απαραίτητη η διεγχειρητική και μετεγχειρητική υποκατάσταση.
Προετοιμασία για λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή (αφαίρεση επινεφριδίου)
Εκτός από την γενική αιματολογική και καρδιοαναπνευστική προετοιμασία, πριν από την λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή, μεγάλη σημασία έχει η ορμονική διαχείριση του ασθενούς. Άτομα με καταστολή του άξονα της κορτιζόλης μπορεί να εμφανίσουν κρίση Addison κατά την εισαγωγή στην αναισθησία. Πάσχοντες από φαιοχρωμοκύττωμα παρουσιάζουν τεράστιες διεγχειρητικές διακυμάνσεις στην αρτηριακή πίεση, λόγω και των χειρισμών κατά τη διάρκεια της επινεφριδεκτομής.
Προσοχή: Είναι προτιμότερο αυτές οι επεμβάσεις να γίνονται σε εξειδικευμένα κέντρα με έμπειρες ομάδες χειρουργών και αναισθησιολόγων ούτως ώστε η αφαίρεση του επινεφριδίου να γίνεται υπό καθεστώς απόλυτης ασφάλειας και χωρίς κινδύνους για επιπλοκές για τον ασθενή..
Η Επέμβαση
Πως γίνεται η επινεφριδεκτομή (αφαίρεση επινεφριδίου):
Οι δυο επεμβάσεις, δεξιά και αριστερή επινεφριδεκτομή, είναι εντελώς διαφορετικές, λόγω των εντελώς διαφορετικών ανατομικών σχέσεων των δυο οργάνων. Όταν δε είναι απαραίτητη η αφαίρεση και των δυο επινεφριδίων, εφόσον επιλεγεί διακοιλιακή προσπέλαση, η επέμβαση γίνεται σε δυο χρόνους. Για να μπορέσει να γίνει με ευκολία η επινεφριδεκτομή, ο ασθενής πρέπει να τοποθετηθεί σε πλάγια θέση. Σε αμφοτερόπλευρη επινεφριδεκτομή λοιπόν, γίνεται αφαίρεση πρώτα το ένα επινεφρίδιο, συνήθως το δεξιό, και αφού ολοκληρώσουμε την επέμβαση αλλάζουμε θέση στον ασθενή, τον τοποθετούμε στην αντίθετη πλευρά, και αφαιρούμε το άλλο επινεφρίδιο κάνοντας μια εντελώς νέα επέμβαση.
Και τα βήματα της επέμβασης όμως είναι εντελώς διαφορετικά λόγω της διαφορετικής ανατομίας. Στο δεξιό επινεφρίδιο, αποκολλάμε το όργανο από την κάτω κοίλη φλέβα, αποκλείοντας ταυτόχρονα τα αγγεία του, προσέχοντας να μην αιμορραγήσουν. Αυτό είναι και το πιο επικίνδυνο βήμα της επέμβασης. Στη συνέχεια αποκολλάμε το επινεφρίδιο από την κάτω επιφάνεια του ήπατος και από την επιφάνεια του νεφρού, και το ανασύρουμε σε ασκό.
Το αριστερό επινεφρίδιο από την άλλη, περικλείεται μεταξύ νεφρού, παχέος εντέρου, παγκρέατος στομάχου και σπληνός. Για να μπορέσουμε να το προσπελάσουμε, ανοίγουμε το ανατομικό χώρο ανάμεσα τους, και αφού αποκλείσουμε τα αγγεία του επινεφριδίου το αφαιρούμε σε ασκό ανάσυρσης.
Σε κάποια κέντρα χρησιμοποιείται επίσης η Οπισθοπεριτοναϊκή Επινεφριδεκτομή. Ο ασθενής τοποθετείται σε πρηνή θέση, και η πρόσβαση στα επινεφρίδια γίνεται με μικρές τομές στην πλάτη, κάτω από τις κατώτερες πλευρές. Αν και είναι πιο δύσκολη στη μάθηση και εκτέλεση, έχει το πλεονέκτημα της αποφυγής εισόδου στην κοιλιά, και της διενέργειας και των δυο επεμβάσεων χωρίς να χρειάζεται να μετακινηθεί ο ασθενής.
Πως γίνεται η λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή και τι πλεονεκτήματα έχει;
Στη λαπαροσκοπική αφαίρεση του επινεφριδίου ή των επινεφριδίων, ο χειρουργός κάνει μερικές μικρές ωπές (τρύπες) και όλη η επέμβαση εκτελείται μέσα από αυτές με τη χρήση των ειδικών λαπαροσκοπικών εργαλείων. Το λαπαροσκόπιο, είναι ένα ειδικό εργαλείο σαν λεπτός σωλήνας εξοπλισμένο με μια μικροσκοπική βιντεοκάμερα ώστε ο χειρουργός να μπορεί να δει μέσα στο σώμα. Στη λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή, η επέμβαση μπορεί να γίνει είτε τοποθετώντας τις τομές στην πλάτη (οπίσθια προσέγγιση) είτε στο πλάι (πλάγια προσέγγιση). Και οι δύο επεμβάσεις είναι εξίσου επιτυχημένες, με την οπίσθια προσέγγιση να παρέχει πλεονεκτήματα της μη εισόδου στην κοιλιά. Η οπίσθια προσέγγιση προτιμάται επίσης σε ασθενείς με ιστορικό προηγούμενων τομών στην άνω κοιλιακή χώρα.
Η λαπαροσκοπική μέθοδος έχει σημαντικά πλεονεκτήματα καθώς το ελάχιστο τραύμα συνεπάγεται ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου, μικρότερη νοσηλεία, γρηγορότερη αποκατάσταση και επιστροφή στην καθημερινότητα, καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα και μικρότερο κίνδυνο επιπλοκών.
Μετά την επέμβαση
Τι μετεγχειρητική αγωγή λαμβάνεται μετά από μία επινεφριδεκτομή (αφαίρεση επινεφριδίου);
Η μετεγχειρητική νοσηλεία μπορεί να είναι περίπλοκη σε ασθενείς με ορμονοπαραγωγούς όγκους, λόγω των διαταραχών που μπορεί να προκύψουν. Ειδικά ασθενείς με φαιοχρωμοκύττωμα χρειάζονται πολύ προσεκτική αναισθησιολογική διαχείριση γενικότερα και μετεγχειρητική νοσηλεία σε ΜΕΘ, καθώς η κινητοποίηση του όγκου μπορεί να προκαλέσει απελευθέρωση αγγειοσυσπαστικών ουσιών με αποτέλεσμα μεγάλες διακυμάνσεις στην αρτηριακή πίεση του ασθενούς. Μπορεί επίσης να είναι απαραίτητη η ορμονική υποκατάσταση παροδικά ή σε μόνιμη βάση.
Ανάρρωση μετά την επινεφριδεκτομή
Λόγω των λαπαροσκοπικών τεχνικών η ανάρρωση μετά από την αφαίρεση επινεφριδίου είναι ταχύτατη. Οι ασθενείς παρακολουθούνται από ενδοοκρινολόγο και μπορεί να χρειάζονται ορμονική υποκατάσταση.
Mετά από μια επινεφριδεκτομή:
- Ξεκουραστείτε και αφήστε την περιοχή να επουλωθεί. Στη λαπαροσκοπική αφαίρεση του επινεφριδίου απαιτείται λιγότερος χρόνος
- Μπορείτε να ακολουθήσετε τη συνηθισμένη σας δίαιτα αν δεν σας ενοχλεί το στομάχι και καλό είναι να πίνετε άφθονο νερό.
- Κρατήστε ένα μαξιλάρι πάνω από τις τομές όταν βήχετε ή παίρνετε βαθιά αναπνοή.
- Εισαγάγετε δραστηριότητες, όπως ήπιες βόλτες και επιστρέψτε στην εργασία σας , μόνο όταν αισθάνεστε άνετα.
