Τι είναι η επινεφριδεκτομή και με ποιες μεθόδους γίνεται;
Πριν την εξέλιξη της λαπαροσκοπικής χειρουργικής, η αφαίρεση των επινεφριδίων ήταν δύσκολη υπόθεση. Το μικρό τους μέγεθος, μαζί με την ανατομική τους θέση βαθιά στην κοιλιακή κοιλότητα, κοντά σε σημαντικά όργανα, έκαναν αυτά τα χειρουργεία ιδιαίτερα χρονοβόρα και επώδυνα. Οι λαπαροσκοπικές τεχνικές έχουν φέρει επανάσταση στη χειρουργική επινεφριδίων, και πλέον οι επεμβάσεις αυτές γίνονται ανοικτά μόνο σε περιπτώσεις μεγάλων όγκων ή κακοήθειας.
Πριν την επέμβαση
Τι προεγχειρητικός έλεγχος πρέπει να γίνει πριν από μια επινεφριδεκτομή;
Η ένδειξη για επινεφριδεκτομή τίθεται είτε από ανεύρεση όγκου επινεφριδίων σε απεικονιστικό έλεγχο, ή από ενδοκρινολογικό έλεγχο. Είναι απαραίτητη η διενέργεια αξονικής τομογραφίας για εκτίμηση μεγέθους και θέσης του όγκου. Είναι επίσης υποχρεωτική η πλήρης ενδοκρινολογική διερεύνηση πριν προχωρήσουμε σε επινεφριδεκτομή. Μπορεί να υπάρχουν ορμονικές διαταραχές που να κάνουν την αναισθησία πιο δύσκολη. Και σε περίπτωση αμφοτερόπλευρης επινεφριδεκτομής είναι απαραίτητη η διεγχειρητική και μετεγχειρητική υποκατάσταση.
Προετοιμασία για επινεφριδεκτομή
Εκτός από την γενική αιματολογική και καρδιοαναπνευστική προετοιμασία, μεγάλη σημασία έχει η ορμονική διαχείριση του ασθενούς. Άτομα με καταστολή του άξονα της κορτιζόλης μπορεί να εμφανίσουν κρίση Addison κατά την εισαγωγή στην αναισθησία. Πάσχοντες από φαιοχρωμοκύττωμα παρουσιάζουν τεράστιες διεγχειρητικές διακυμάνσεις στην αρτηριακή πίεση, λόγω και των χειρισμών κατά τη διάρκεια της επινεφριδεκτομής. Είναι προτιμότερο αυτές οι επεμβάσεις να γίνονται σε εξειδικευμένα κέντρα με έμπειρες ομάδες χειρουργών και αναισθησιολόγων.
Η Επέμβαση
Πως γίνεται η επινεφριδεκτομή:
Οι δυο επεμβάσεις, δεξιά και αριστερή επινεφριδεκτομή, είναι εντελώς διαφορετικές, λόγω των εντελώς διαφορετικών ανατομικών σχέσεων των δυο οργάνων. Όταν δε είναι απαραίτητη η αφαίρεση και των δυο επινεφριδίων, εφόσον επιλεγεί διακοιλιακή προσπέλαση, η επέμβαση γίνεται σε δυο χρόνους. Για να μπορέσει να γίνει με ευκολία η επέμβαση, ο ασθενής πρέπει να τοποθετηθεί σε πλάγια θέση. Σε αμφοτερόπλευρη επινεφριδεκτομή λοιπόν, αφαιρούμε πρώτα το ένα επινεφρίδιο, συνήθως το δεξιό, και αφού ολοκληρώσουμε την επέμβαση αλλάζουμε θέση στον ασθενή, τον τοποθετούμε στην αντίθετη πλευρά, και αφαιρούμε το άλλο επινεφρίδιο κάνοντας μια εντελώς νέα επέμβαση.
Και τα βήματα της επέμβασης όμως είναι εντελώς διαφορετικά λόγω της διαφορετικής ανατομίας. Στο δεξιό επινεφρίδιο, αποκολλάμε το όργανο από την κάτω κοίλη φλέβα, αποκλείοντας ταυτόχρονα τα αγγεία του, προσέχοντας να μην αιμορραγήσουν. Αυτό είναι και το πιο επικίνδυνο βήμα της επέμβασης. Στη συνέχεια αποκολλάμε το επινεφρίδιο από την κάτω επιφάνεια του ήπατος και από την επιφάνεια του νεφρού, και το ανασύρουμε σε ασκό.
Το αριστερό επινεφρίδιο από την άλλη, περικλείεται μεταξύ νεφρού, παχέος εντέρου, παγκρέατος στομάχου και σπληνός. Για να μπορέσουμε να το προσπελάσουμε, ανοίγουμε το ανατομικό χώρο ανάμεσα τους, και αφού αποκλείσουμε τα αγγεία του επινεφριδίου το αφαιρούμε σε ασκό ανάσυρσης.
Σε κάποια κέντρα χρησιμοποιείται επίσης η Οπισθοπεριτοναϊκή Επινεφριδεκτομή. Ο ασθενής τοποθετείται σε πρηνή θέση, και η πρόσβαση στα επινεφρίδια γίνεται με μικρές τομές στην πλάτη, κάτω από τις κατώτερες πλευρές. Αν και είναι πιο δύσκολη στη μάθηση και εκτέλεση, έχει το πλεονέκτημα της αποφυγής εισόδου στην κοιλιά, και της διενέργειας και των δυο επεμβάσεων χωρίς να χρειάζεται να μετακινηθεί ο ασθενής.
Μετά την επέμβαση
Τι μετεγχειρητική αγωγή λαμβάνεται;
Η μετεγχειρητική νοσηλεία μπορεί να είναι περίπλοκη σε ασθενείς με ορμονοπαραγωγούς όγκους, λόγω των διαταραχών που μπορεί να προκύψουν. Ειδικά ασθενείς με φαιοχρωμοκύττωμα χρειάζονται πολύ προσεκτική αναισθησιολογική διαχείριση γενικότερα και μετεγχειρητική νοσηλεία σε ΜΕΘ, καθώς η κινητοποίηση του όγκου μπορεί να προκαλέσει απελευθέρωση αγγειοσυσπαστικών ουσιών με αποτέλεσμα μεγάλες διακυμάνσεις στην αρτηριακή πίεση του ασθενούς. Μπορεί επίσης να είναι απαραίτητη η ορμονική υποκατάσταση παροδικά ή σε μόνιμη βάση.
Ανάρρωση μετά την επινεφριδεκτομή
Λόγω των λαπαροσκοπικών τεχνικών η ανάρρωση είναι ταχύτατη. Οι ασθενείς παρακολουθούνται από ενδοοκρινολόγο και μπορεί να χρειάζονται ορμονική υποκατάσταση.
