Καρκίνος Κατώτερου Οισοφάγου
Ο καρκίνος κατώτερου οισοφάγου, ή αδενοκαρκίνωμα οισοφάγου, είναι μία μορφής καρκίνου του οποίου τα συμπτώματα μοιάζουν με άλλες παθήσεις, η θεραπεία του είναι ως επί το πλείστο το χειρουργείο και εμφανίζει μια ιδιαίτερα ανησυχητική, σταδιακή αύξηση τα τελευταία χρόνια. Είναι ένας ιδιαίτερα επικίνδυνος τύπος καρκίνου, καθώς τα συμπτώματα του αγνοούνται για πολύ καιρό, και η διάγνωσή του γίνεται με καθυστέρηση. Οι πιθανότητες ίασης αυξάνονται όσο νωρίτερα διαγνωστεί η πάθηση. Είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίσουμε τα αρχικά συμπτώματα που έχει ο καρκίνος οισοφάγου και να αναζητήσουμε άμεσα ιατρική βοήθεια. Είναι εξίσου αν όχι περισσότερο σημαντικό, να αντιμετωπίσουμε τους προδιαθεσικούς παράγοντες. Κυριότερες αιτίες είναι το κάπνισμα, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και η παχυσαρκία. Παρακάτω αναφέρονται όσα θα πρέπει να γνωρίζουμε για τον καρκίνο του κατώτερου οισοφάγου
Συμπτώματα
Καρκίνος οισοφάγου και τα ανησυχητικά συμπτώματα που πρέπει να προσέχετε
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω ο καρκίνος κατώτερου οισοφάγου είναι ένας ιδιαίτερα επιθετικός καρκίνος και για αυτό είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίσουμε τα συμπτώματα, ειδικά όταν αυτά είναι πρωίμα. Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι ο καρκίνος οισοφάγου έχει διάφορά συμπτώματα που στα πρώιμα στάδια μπορεί να μοιάζουν με δυσπεψία με αποτέλεσμα οι ασθενείς να τα αγνοούν. Επειδή συχνά προϋπάρχει γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, τα συμπτώματα συχνά αγνοούνται. Είναι σημαντικό να γίνεται διερεύνηση με γαστροσκόπηση όταν υπάρχει κάποιο από τα παρακάτω:
- Δυσκολία ή πόνος στην κατάποση (δυσφαγία), λόγω σταδιακής απόφραξης του οισοφάγου από τον όγκο
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους Χρειάζεται προσοχή σε πάσχοντες από παχυσαρκία, στους οποίους η απώλεια βάρους μπορεί αρχικά να μη γίνει αντιληπτή, ή και να θεωρηθεί ευεργετική.
- Καούρες και πόνος στο στήθος ή στον τράχηλο.
- Συμπτώματα δυσπεψίας
- Παλινδρόμηση τροφών λόγω απόφραξης του οισοφάγου από τον όγκο.
- Χρόνιος βήχας ή βραχνάδα
- Αίσθημα κόπωσης ή έλλειψη ενέργειας
Προσοχή: Αν έχετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα δεν σημαίνει απαραίτητα ότι υπάρχει και καρκίνος οισοφάγου καθώς υπάρχουν πολλές παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν τα παραπάνω συμπτώματα. Όμως ξαφνική εμφάνιση ή επιδείνωσή τους σε άτομο μεγαλύτερης ηλικίας είναι άκρως ανησυχητική. Είναι σημαντικό να προχωράμε σε διερεύνηση και όχι να αγνοούμε τα συμπτώματα ως κάτι πιθανώς καλοήθες καθώς η διάγνωσή τους σε πρώιμα στάδια είναι πολύ σημαντική για τη θετική έκβαση της νόσου και καθορίζει εν πολλοίς και το θεραπευτικό πλάνο που θα χρειαστεί αν τυχόν υπάρχει καρκίνος οισοφάγου.
Διάγνωση
Πότε τα “ύποπτα” συμπτώματα πρέπει να μας οδηγήσουν στον ιατρό και τι περιλαμβάνει ο Καρκίνος Κατώτερου Οισοφάγου αναφορικά με τη διάγνωση;
Ο καρκίνος οισοφάγου είναι μία επικίνδυνη πάθηση για αυτό και δεν πρέπει να αγνοείτε τυχόν συμπτώματα ή να αμελήσετε τη διάγνωση. Αν εμφανιστεί πόνος ή δυσκολία στην κατάποση είναι εξαιρετικά ανησυχητικά συμπτώματα. Πρέπει να συμβουλευτείτε άμεσα τον γιατρό σας και να προχωρήσετε σε γαστροσκόπηση. Το ίδιο ισχύει και για τα υπόλοιπα συμπτώματα, εφόσον επιμένουν για πάνω από 2 εβδομάδες παρά την κατάλληλη αντιμετώπιση.
Είναι επίσης σημαντικό να αναζητήσουμε ιατρική βοήθεια αν τα συμπτώματα επιστρέφουν μετά τη διακοπή της θεραπείας, ανεξάρτητα από τη σοβαρότητά τους ή την ηλικία μας.
Ο γιατρός θα προβεί σε λήψη ιστορικού και κλινική εξέταση της κοιλιάς και του τραχήλου. Θα ζητηθεί εξέταση αίματος για να ελέγξει για αναιμία ή ανεπάρκεια σιδήρου – αυτό μπορεί να υποδεικνύει ότι υπάρχει χρόνια απώλεια αίματος λόγω όγκου στον οισοφάγο ή στο στομάχι (καρκίνος στο στομάχι). Το επόμενο και πιο σημαντικό βήμα θα είναι να η παραπομπή σε γαστρεντερολόγο ή χειρουργό για περαιτέρω διερεύνηση και να διαπιστωθεί ο καρκίνος οισοφάγου.
Αίτια
Με ποια αίτια και παράγοντες κινδύνου σχετίζεται ο καρκίνος κατώτερου οισοφάγου;
Το αδενοκαρκίνωμα οισοφάγου είναι ο συχνότερος όγκος οισοφάγου στον δυτικό κόσμο. Θεωρείται ότι οφείλεται σε χρόνιο ερεθισμό του κατώτερου οισοφάγου, που οδηγεί σε προκαρκινικές βλάβες, και τελικά στο να αναπτυχθεί καρκίνος οισοφάγου. Οι συνηθέστερες αιτίες χρόνιου ερεθισμού του κατώτερου οισοφάγου περιλαμβάνουν:
- Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Πιθανολογείται ότι η αύξηση των ποσοστών καρκίνου οισοφάγου τα τελευταία χρόνια οφείλεται στα αυξανόμενα ποσοστά παλινδρόμησης
- Παχυσαρκία. Οι πάσχοντες έχουν ψηλότερη πιθανότητα ανάπτυξης διαφόρων καρκίνων, ενώ συχνά πάσχουν και από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.
- Οισοφάγος Barrett. Είναι προκαρκινική κατάσταση που εμφανίζεται σε άτομα με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εξαλλαγής σε αδενοκαρκίνωμα οισοφάγου.
- Χρόνια παλινδρόμηση χολής. Θεωρείται σημαντικός παράγοντας ανάπτυξης Οισοφάγου Barrett
- Κάπνισμα
- Αλκοόλ
- Συστηματική κατανάλωση πολύ ζεστών ροφημάτων και τροφών
- Διαταραχές κινητικότητας οισοφάγου π.χ. Αχαλασία
- Ακτινοθεραπεία στο θώρακα και στην άνω κοιλιά
Καρκίνος Οισοφάγου και πρόληψη
Το αδενοκαρκίνωμα οισοφάγου είναι ένας όγκος που έχει κακή πρόγνωση. Ο καρκίνος οισοφάγου συνήθως διαγιγνώσκεται καθυστερημένα, και η θεραπεία του περιλαμβάνει ένα δύσκολο χειρουργείο, σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία και ακτινοβολία. Προχωρημένες περιπτώσεις αντιμετωπίζονται μόνο παρηγορητικά. Επομένως είναι εύκολα αντιληπτό ότι ο καρκίνος οισοφάγου πρέπει να προλαμβάνεται όσο ακόμα είναι νωρίς και τα συμπτώματα του πρώιμα.
Για να μειώσει κάποιος την πιθανότητα ανάπτυξης για καρκίνο κατώτερου οισοφάγου, πρέπει να αντιμετωπίσει τους παράγοντες κινδύνου που αναφέρονται παραπάνω:
- Θεραπεία της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, με χειρουργική αποκατάσταση διαφραγματοκήλης όπου είναι απαραίτητο.
- Θεραπεία παχυσαρκίας, που μπορεί να χρειαστεί χειρουργεία όπως το Γαστρικό Μανίκι ή το Γαστρικό Bypass
- Τακτική παρακολούθηση με γαστροσκόπηση σε άτομα αυξημένου κινδύνου όπως πάσχοντες από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ή οισοφάγο Barrett
- Διακοπή του καπνίσματος
- Μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ και επεξεργασμένων τροφών
Τι εξετάσεις γίνονται για τη διάγνωση καρκίνου οισοφάγου
Το σημαντικότερο βήμα για την έγκαιρη διάγνωση και επιτυχή αντιμετώπιση στο αδενοκαρκίνωμα οισοφάγου, είναι ο υψηλός δείκτης υποψίας. Ο πάσχοντας πρέπει να αναζητήσει τη βοήθεια γιατρού με το που εμφανιστούν πρώιμα σημάδια ανησυχητικών συμπτωμάτων. Και ο γιατρός οφείλει να παραπέμψει τον πάσχοντα για εξειδικευμένες εξετάσεις για να αποκλειστεί η πιθανότητα κακοήθειας.
- Γαστροσκόπηση: Είναι μια πολύ απλή εξέταση, που διενεργείται με μέθη. Δε χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία και είναι εξαιρετικά ασφαλής και ανώδυνη. Σε περίπτωση ανεύρεσης όγκου, μας επιτρέπει να πάρουμε βιοψίες.
- Αξονική τομογραφία: Μας επιτρέπει να καθορίσουμε την επέκταση του όγκου, να αποκλείσουμε την ύπαρξη μεταστάσεων, και να σχεδιάσουμε το πλάνο θεραπείας.
- Ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα: Διενεργείται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις πρώιμων όγκων
- PET: Η Τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων μας επιτρέπει να ανακαλύψουμε κρυφές μεταστάσεις, και να προσαρμόζουμε αντίστοιχα την θεραπεία
Θεραπεία
Καρκίνος οισοφάγου και θεραπεία: τι ισχύει και πότε γίνεται χειρουργείο
Ο καρκίνος οισοφάγου έχει ως τη πιο σύγχρονη προσέγγιση για τη θεραπεία των όγκων οισοφάγου, ένα συνδυασμό θεραπειών με συνεργασία γιατρών διαφόρων ειδικοτήτων. Η τελική απόφαση για την εξατομικευμένη αντιμετώπιση, λαμβάνεται σε ογκολογικό συμβούλιο, με βάση διεθνή θεραπευτικά πρωτόκολλα, και τα αποτελέσματα των εξετάσεων του πάσχοντα το οποίο και θα καθορίσει κατά πόσο ο καρκίνος οισοφάγου θα αντιμετωπιστεί με χειρουργείο και ποιο είναι το καταλληλότερο.
Χειρουργείο και καρκίνος οισοφάγου: σε ποιες περιπτώσεις γίνεται χειρουργική επέμβαση
Στις περιπτώσεις που ο καρκίνος οισοφάγου είναι ένας όγκος θεραπεύσιμος, και η γενική κατάσταση του πάσχοντα το επιτρέπει, το χειρουργείο που γίνεται είναι η Οισοφαγεκτομή. Στο χειρουργείο της οισοφαγεκτομής αφαιρείται το τμήμα του οισοφάγου που περιέχει τον όγκο, μαζί με λεμφαδένες και τους πέριξ ιστούς. Δημιουργείται καινούριος οισοφάγος συνδέοντας μέρος του στομάχου, μέσα στον θώρακα. Το χειρουργείο μπορεί να γίνει λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά (μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικότερες πληροφορίες για την οισοφαγεκτομή εδώ).
Επιπρόσθετα της οισοφαγεκτομής, αναλόγως με το στάδιο στο οποίο βρίσκεται ο καρκίνος οισοφάγου, ο ιατρός σας σε συνδυασμό με το Ογκολογικό Συμβούλιο μπορεί να σας συστήσει:
- Χημειοθεραπεία. Με βάση μελέτες, η χορήγηση φαρμάκων που σκοτώνουν τα καρκινικά κύτταρα πριν και μετά την οισοφαγεκτομή, βελτιώνουν τα αποτελέσματα της επέμβασης
- Ακτινοθεραπεία. Η ακτινοβόληση του όγκου με σκοπό την καταστροφή κυττάρων χρησιμοποιείται είτε από μόνη της σε προχωρημένες περιπτώσεις, ή σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία και οισοφαγεκτομή.
- Βιολογική θεραπεία. Γνωστή και ως ανοσοθεραπεία, χρησιμοποιεί νεότερης τεχνολογίας φάρμακα που στοχεύουν συγκεκριμένους βιολογικούς μηχανισμούς του καρκινικού κυττάρου.
- Ενδοσκοπική υποβλεννογόνια εκτομή: Σε περιπτώσεις που ο καρκίνος οισοφάγου εμφανίζεται με την μορφή πρώιμων, επιφανειακών όγκων, μπορεί να γίνει προσπάθεια αφαίρεσης με γαστροσκόπηση ώστε να αποφευχθεί η οισοφαγεκτομή.
Όπως αναφέρθηκε πολλές φορές, η πλήρης θεραπεία για να επιτευχθεί απαιτείται ο καρκίνος οισοφάγου να διαγνωστεί νωρίς για αυτό και η πρώιμη διάγνωση είναι υψίστης σημασίας. Ένας καρκίνος που βρίσκεται σε αρχικά στάδια, έχει καλύτερες πιθανότητες πλήρους θεραπείας. Έχει εξαιρετική σημασία η πρώιμη διάγνωση, και η αναζήτηση ιατρικής συμβουλής μόλις εμφανιστούν ανησυχητικά συμπτώματα και υπάρχει υποψία ότι μπορεί να είναι καρκίνος οισοφάγου. Ίσως περισσότερο σημαντική είναι η πρόληψη και η αντιμετώπιση παραγόντων κινδύνου. Η χειρουργική αντιμετώπιση παχυσαρκίας και η χειρουργική θεραπεία διαφραγματοκήλης και γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης μειώνουν το μακροχρόνιο ερεθισμό του οισοφάγου και μειώνουν την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου.
Η οισοφαγεκτομή είναι μια δύσκολη επέμβαση με παρατεταμένη νοσηλεία και ανάρρωση. Οι ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι όπως η λαπαροσκοπική και η ρομποτική οισοφαγεκτομή χειρουργική επιτρέπουν τη μείωση του μετεγχειρητικού πόνου και την ταχύτερη ανάρρωση.