Αχαλασία οισοφάγου
Τι είναι η αχαλασία οισοφάγου
Η αχαλασία οισοφάγου είναι μια πάθηση του οισοφάγου με άγνωστα αίτια, με κυριότερα συμπτώματα τον πόνο στο στήθος, τη δυσκολία κατάποσης και τις καούρες ενώ για τη θεραπεία της υπάρχουν τέσσερις βασικές εναλλακτικές, από τα φάρμακα έως και την επέμβαση, με διαφορετικό αποτέλεσμα και κόστος. Η αχαλασία οισοφάγου αποτελεί επί της ουσίας την αδυναμία προώθησης της τροφής από τον οισοφάγο στο στομάχι. Η επικρατούσα θεωρία είναι ότι τα νευρικά κύτταρα που ελέγχουν την κινητικότητα του οισοφάγου καταστρέφονται, πιθανώς από κάποιο ιό που δεν έχει ανακαλυφθεί ακόμα. Το αποτέλεσμα είναι μειωμένη ή καθόλου κινητικότητα των μυϊκών ινών του οισοφάγου, με ταυτόχρονη δυσλειτουργία του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα. Ο σφιγκτήρας δε χαλαρώνει για να επιτρέψει τη δίοδο τροφής από τον οισοφάγο στο στομάχι. Εκτός από την απώλεια βάρους και πιθανές εισροφήσεις, οι πάσχοντες από Αχαλασία εμφανίζουν επίσης αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου οισοφάγου.
Συμπτώματα
Με ποια συμπτώματα συνδέεται η αχαλασία οισοφάγου
Από τα συμπτώματα το πιο χαρακτηριστικό, με το οποίοσυνδέεται η αχαλασία οισοφάγου η είναι δυσκολία κατάποσης τροφών και πόνος στο στήθος. Συνήθως περιγράφεται από τους ασθενείς ως μία παράδοξη δυσφαγία, που σημαίνει μεγαλύτερη δυσκολία στα υγρά παρά στα στερεά, αντίθετα από αυτό που συμβαίνει σε περιπτώσεις στενώσεων, καρκίνου οισοφάγου κτλ. Άλλα συμπτώματα που εμφανίζει η αχαλασία οισοφάγου είναι:
- Καούρες στο στήθος
- Αναγωγή άπεπτης τροφής.
- Πόνος στο στήθος που έρχεται και φεύγει. ο πόνος μπορεί να είναι σοβαρός.
- Βήχας τη νύχτα
- Απώλεια βάρους / υποσιτισμός από δυσκολία στο φαγητό.
- Λόξυγκας, δυσκολία στο ρέψιμο (ανήκει στα λιγότερο συχνά συμπτώματα)
Κάποιοι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα που μοιάζουν με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Τα συμπτώματα που προκαλούνται από την αχαλασία
Είναι σημαντικό αν εμφανίζετε τα παραπάνω συμπτώματα για μεγάλο χρονικό διάστημα ή αν δεν υποχωρούν, να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας για να γίνουν οι απαραίτητοι διαγνωστικοί έλεγχοι και να αποσαφηνιστεί εάν οφείλεται σε αχαλασία οισοφάγου ή σε κάποια άλλη πάθηση και να σας δοθεί η κατάλληλη θεραπεία.
Αίτια
Ποια είναι τα αίτια που προκαλείται η αχαλασία οισοφάγου;
Αντίθετα με τα συμπτώματα, όπου είναι πιο ξεκάθαρο πότε ένας ασθενής έχει αχαλασία οισοφάγου, τα αίτια για τα οποία οι οισοφαγικοί μύες αδυνατούν να συστέλλονται και να χαλαρώνουν κανονικά είναι άγνωστο. Η επικρατούσα θεωρία είναι ότι τα νευρικά κύτταρα που ελέγχουν την κινητικότητα του οισοφάγου καταστρέφονται, πιθανώς από κάποιο ιό που δεν έχει ανακαλυφθεί ακόμα με αποτέλεσμα μειωμένη ή καθόλου κινητικότητα των μυϊκών ινών του οισοφάγου, με ταυτόχρονη δυσλειτουργία του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα. Μία άλλη θεωρία είναι ότι η αχαλασία οισοφάγου είναι μία αυτοάνοση νόσος. Το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στα νευρικά κύτταρα που ανήκουν στα επιφανειακά στρώματα των μυών των τοιχωμάτων του οισοφάγου. Αυτά τα νευρικά κύτταρα, τα οποία είναι επεύθυνα για τη σύσπαση και τη χαλάρωση των μυών του οισοφάγου, εκφυλίζονται σταδιακά με αποτέλεσμα να δημιουργείται αχαλασία.
Είναι επικίνδυνη η αχαλασία οισοφάγου; Τι επιπλοκές μπορεί να έχει;
Η αχαλασία οισοφάγου είναι μία πάθηση η οποία εκτός από τα “δυσάρεστα” και ενοχλητικά συμπτώματα που δυσχεραίνουν την ποιότητα ζωής των ασθενών, όπως είναι οι καούρες και ο πόνος στο στήθος, ορισμένες φορές μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικότερες επιπλοκές οι ο οποίες προκύπτον από την επαναφορά της τροφής και την πιθανότητα εισρόφησης της τροφής προς τους πνεύμονες προκαλώντας:
- Πνευμονία.
- Λοιμώξεις των πνευμόνων
Η σημαντικότερη επιπλοκή ωστόσο είναι::
- Καρκίνος του οισοφάγου. Ο λόγος που η αχαλασία οισοφάγου χρειάζεται θεραπεία είναι ότι η χρόνια παρουσία της αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του οιοσφάγου.
Διάγνωση
Πως γίνεται η διάγνωση για την αχαλασία;
Αν εμφανίζετε χρόνια ή έντονα συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά με τα οποία συνδέεται η αχαλασία οισοφάγου είναι σημαντικό να απευνθείτε στον ιατρό σας.
- Παραδοσιακά η εξέταση εκλογής για να γίνει η διάγνωση για την αχαλασία οισοφάγου ήταν το οισοφαγογράφημα, που δείχνει την τυπική ακτινολογική εικόνα διάτασης του οισοφάγου, με στένωση του κατώτερου οισοφάγου “δίκην ουράς ποντικού”.
- Συνήθως η πρώτη εξέταση είναι η γαστροσκόπηση στην οποία μπορεί να ανευρεθούν υπολείμματα τροφής στον οισοφάγου και δυσκολία της προώθησης του οργάνου στο στομάχι.
- Η πιο αντιπροσωπευτική εξέταση είναι η μανομετρία, που δίνει τυπική εικόνα, και μπορεί να διαχωρίσει ανάμεσα στους τρεις υπότυπους. Μερικές φορές είναι η απαραίτητη η διενέργεια και αξονικής τομογραφίας για αποκλεισμό κακοήθειας που μπορεί να προκαλέσει ψευδοαχαλασία.
Σε περίπτωση που η διάγνωση είναι θετική ο ιατρός σας θα σας προτείνει την καταλληλότερη προσέγγιση για θεραπεία της αχαλασίας οισοφάγου
Θεραπεία
Πότε χρειάζεται θεραπεία και ποιες επιλογές υπάρχουν για την αχαλασία οισοφάγου
Φαρμακευτική αγωγή
Φάρμακα όπως οι αναστολείς διαύλων ασβεστίου μπορεί να βοηθήσουν με τα συμπτώματα από την αχαλασία οισοφάγου αν και αυτή η μέθοδος δεν προσφέρει οριστική θεραπεία αλλά στοχεύουν στο να μειώσουν τα συμπτώματα.
Ενδοσκοπική έγχυση Botox
Μία μία επεμβατική επιλογή για τη θεραπεία για την αχαλασία οισοφάγου αποτελεί η ενδοσκοπική έγχυση Botox. Η έγχυση Botox σε μικρές ποσότητες στον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα προκαλεί χαλάρωσή του και βοηθάει στην προσωρινή ανακούφιση τω συμπτωμάτων. Και η συγκεκριμένη μέθοδος, όπως τα φάρμακα, δεν δίνει οριστική λύση στην αχαλασία οισοφάγου και επιπλεόν οι εγχύσεις θα πρέπει να επαναλαμβάνονται ανά κάποια χρονικά διαστήματα αν θέλετε να μην αντιμετωπίζετε τα συμπτώματα.
Ενδοσκοπικές διαστολές με μπαλόνι
Οι Ενδοσκοπικές διαστολές με μπαλόνι επίσης βοηθούν στη διάνοιξη του σφιγκτήρα, αλλά πρέπει να επαναλαμβάνονται συχνά και ενέχουν τον κίνδυνο ρήξης του οισοφάγου. Αποτελούν μία μη χειρουργική διαδικασία, όπου πραγματοποιείται με μέθη. Ένα ειδικά σχεδιασμένο μπαλόνι εισάγεται στον οισοφάγο και στη συνέχεια φουσκώνει βοηθώντας να χαλαρώσει ο μυϊκός σφιγκτήρας.
Ελάχιστα επεμβατικά χειρουργικές τεχνικές
Η μόνη αποτελεσματική και οριστική θεραπεία για την αχαλασίυ, η οποία όχι μόνο αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τα συμπτώματα αλλά δίνει μόνιμη λύση είναι η διατομή των μυϊκών ινών του κατώτερου οισοφάγου, που επιτρέπει τη διάνοιξη του κατώτερου οισοφάγου και την ελεύθερη δίοδο τροφών. Παραδοσιακά αυτό γινόταν χειρουργικά, με Λαπαροσκοπική επέμβαση Heller-Dor. Τα τελευταία χρόνια κερδίζει έδαφος η ενδοσκοπική μυοτομή με τη μέθοδο POEM (Per-Oral Endoscopic Myotomy), με τη χρήση προχωρημένων τεχνικών επεμβατικής ενδοσκόπησης, και εφαρμογή των τεχνικών ενδοσκοπικής υποβλεννογόνιας εκτομής στον οισοφάγο. Η POEM είναι λιγότερο επεμβατική από το χειρουργείο, αλλά συνοδεύεται από ψηλότερα ποσοστά γαστρο-οισοφαγικής παλινδρόμησης.
Τι αποτέλεσμα θα πρέπει να περιμένετε από τις διάφορες εναλλακτικές για τη θεραπεία για την αχαλασία οισοφάγου;
- Η διαστολή με μπαλόνι βελτιώνει τα συμπτώματα στο 50% έως 90% των ατόμων με αχαλασία οισοφάγου. Ωστόσο είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι για να επιτευχθεί το παραπάνω είναι πιθανό να χρειαστεί να επαναλάβετε τη διαδικασία παραπάνω από μία φορά ενώ οι επαναλαμβανόμενες διαστολές του οισοφάγου αυξάνουν τον κίνδυνο διάτρησης του οισοφάγου.
- Η ελάχιστα επεμβατική χειρουργική αντιμετώπιση είναι αποτελεσματική στο 75% έως 100% των ατόμων με αχαλασία. Μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό, 1 στους 10 ανθρώπους, μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης μετά την επέμβαση.
- Η Ενδοσκοπική έγχυση Botox χαλαρώνει με επιτυχία τους μύες του οισοφαγικού σφιγκτήρα σε 1 στα 3 άτομα με αχαλασία οισοφάγου όμως θα πρέπει να επαναλαμβάνονται κάθε έξι έως 12 μήνες για να διατηρηθεί η ανακούφιση από τα συμπτώματα, κάτι το οποίο δεν είναι βολικό για τους ασθενείς αλλά και συνεπάγεται αυξημένο κόστος
- Τα Φάρμακα, μπορούν να μειώσουν τα συμπτώματα σε ένα ικανοποιητικό ποσοστό ασθενών, δεν έχουν όμως την ίδια αποτελεσματικότητα σε όλους τους ασθενείς με αχαλασία οισοφάγου, πρέπει να λαμβάνονται εφ όρου ζωής ενώ έχουν πιθανές παρενέργειες και φυσικά ένα κόστος που πρέπει να καλύπτει ο ασθενής συνεχώς.
