Παθήσεις επινεφριδίων
Τα επινεφρίδια είναι μικροί ενδοκρινείς αδένες. Ανατομικά βρίσκονται στην άνω επιφάνεια του κάθε νεφρού. Το δεξιό επινεφρίδιο βρίσκεται πολύ κοντά στο ήπαρ, ενώ το αριστερό είναι κοντά στον σπλήνα. Παράγουν κορτιζόλη, αλδοστερόνη, ορμόνες παρόμοιες με την αδρεναλίνη, οιστρογόνα και ανδρογόνα. Αυτές οι ορμόνες είναι υπεύθυνες για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης, το μεταβολισμό του ύδατος και τα επίπεδα ηλεκτρολυτών στο σώμα, καθώς και για την αντίδραση του οργανισμού στο στρες και το τραύμα.
Οι παθήσεις των επινεφριδίων είναι σπάνιες, με πιο συχνές τους μικρούς όγκους, συνήθως καλοήθεις. Η συνηθέστερη ένδειξη για επινεφριδεκτομή είναι η παραγωγή ορμονών από τον όγκο, και λιγότερο συχνά η ανησυχία για ανάπτυξη κακοήθειας. Οι λαπαροσκοπικές τεχνικές βρίσκουν άριστη εφαρμογή στη χειρουργική των επινεφριδίων.
Ανατομία Επινεφριδίων
Συμπτώματα
Οι ασθενείς με παθολογία από τα επινεφρίδια μπορούν να εμφανίζουν μια σωρεία από διαφορετικά συμπτώματα, ανάλογα με τις ορμόνες που μπορεί να παράγονται, και το μέγεθος του όγκου που μπορεί να υπάρχει.
- Φαιοχρωμοκυττώματα: Παράγουν ορμόνες που αυξάνουν την αρτηριακή πίεση και προκαλούν πονοκεφάλους, εφιδρώσεις, ταχυκαρδία και αρρυθμίες καθώς και γενικευμένο στρες. Τα επεισόδια συνήθως διαρκούν λίγα λεπτά.
- Όγκοι που παράγουν κορτιζόλη-Υπερπλασία φλοιού επινεφριδίων: Προκαλούν σύνδρομο Cushing, που χαρακτηρίζεται από κεντρικού τύπου παχυσαρκία, διαβήτη, υπέρταση, πολλαπλές δερματικές ραγάδες και χαρακτηριστικό πανσεληνοειδές προσωπείο.
- Όγκοι που παράγουν αλδοστερόνη: Παρουσιάζονται με υπέρταση και ηλεκτρολυτικές διαταραχές, που μπορούν να οδηγήσουν σε αδυναμία, εύκολη κόπωση και άφθονη διούρηση
- Τυχαιώματα (Incidentaloma): Ανευρίσκονται τυχαία σε υπερηχογράφημα ή αξονική, και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι ορμονικά ανενεργά. Όταν είναι μικρά σε μέγεθος, συνήθως κάτω από 4 εκατοστά, δε χρειάζονται αφαίρεση. Αν όμως παράγουν ορμόνες, είναι πάνω από 4 εκατοστά σε διάμετρο, ή υπάρχει υποψία για κακοήθεια, προχωράμε σε λαπαροσκοπική εινεφριδεκτομή.
- Κακοήθεις όγκοι επινεφριδίων: Είναι σπάνιοι, αλλά συνήθως έχουν φτάσει σε μεγάλο μέγεθος κατά τη στιγμή της διάγνωσης, γι’ αυτό και αντιμετωπίζονται με ανοικτό χειρουργείο.
Διάγνωση
Το υπερηχογράφημα νεφρών έχει αρκετά καλή ευαισθησία στην απεικόνιση βλαβών των επινεφριδίων. Σχεδόν πάντα προχωράμε σε αξονική τομογραφία, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η μαγνητική τομογραφία, ή/και το σπινθηρογράφημα. Ειδικές ορμονολογικές εξετάσεις μας βοηθούν στη διάγνωση ορμονοπαραγωγών όγκων και στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.
