Χειρουργική Θεραπεία Σακχαρώδους Διαβήτη Τύπου 2: 2η Διάσκεψη Κορυφής Για Τη Χειρουργική Του Διαβήτη DSS-II
Μελέτες χιλιάδων ατόμων έχουν αποδείξει ότι η Μεταβολική Χειρουργική μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη. Για πολλούς λόγους, τόσο η επιστημονική κοινότητα, όσο και οι ασθενείς, φαίνονται να αγνοούν τις σχετικές κατευθυντήριες οδηγίες.
Το Σεπτέμβριο του 2015, διοργανώθηκε στο Λονδίνο το 3ο Διεθνές Συνέδριο Επεμβατικών Θεραπειών Διαβήτη. Στα πλαίσια του συνεδρίου, διοργανώθηκε η 2η Διάσκεψη Κορυφής για τη Χειρουργική του Διαβήτη (Diabetes Surgery Summit, DSS–II). Υπό την προεδρία του διεθνούς φήμης καθηγητή Francesco Rubinio από το Kings College Hospital του Λονδίνου, συμμετείχαν 30 διεθνείς Επιστημονικές Εταιρίες, συμπεριλαμβανομένης της Ελληνικής Εταιρίας Διαβήτη. Η συνάντηση κορυφής είχε σκοπό να αναπτύξει κατευθυντήριες οδηγίες για τη χειρουργική θεραπεία διαβήτη. Η διάσκεψη και τα συμπεράσματα της είχαν σημαντικό αντίκτυπο. Το κορυφαίο περιοδικό Nature ανέφερε στο εξώφυλλό του, “Γιατί η Χειρουργική είναι το μεγάλο νέο στον Διαβήτη τύπου 2”
Μεταβολική Χειρουργική
Αναφορές για Χειρουργική Θεραπεία Διαβήτη μετά από επεμβάσεις του Γαστρεντερικού υπάρχουν σχεδόν εδώ και εκατό χρόνια. Η έκρηξη της χειρουργικής στις αρχές του 20ου αιώνα, και η διενέργεια όλο και περισσότερων επεμβάσεων στο στομάχι και το έντερο, οδήγησε στην παρατήρηση περιπτώσεων δραματικής βελτίωσης διαβήτη. Με την ανάπτυξη της Χειρουργικής της Παχυσαρκίας τη δεκαετία του 1950, όλο και αυξάνονταν οι αναφορές περιπτώσεων βελτίωσης θεραπείας του διαβήτη.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 και μετά, υπήρξε έντονο ενδιαφέρον στην έρευνα της χειρουργικής της παχυσαρκίας. Τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν ότι αλλαγές στην ανατομία του Γαστρεντερικού μετά από χειρουργικές επεμβάσεις προκαλούν άμεσες αλλαγές στο μεταβολισμό του διαβήτη.
Ορισμός Μεταβολικής Χειρουργικής
Με αυτά τα δεδομένα, η διάσκεψη έθεσε τον ορισμό της Μεταβολικής Χειρουργικής, ως τη χρήση επεμβάσεων του γαστρεντερικού για τη θεραπεία του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 και της Παχυσαρκίας. Ο ακριβής μηχανισμός με τον οποίο βελτιώνεται ο διαβήτης είναι ακόμα υπό διερεύνηση. Σημαντικό ρόλο παίζουν οι ορμόνες του γαστρεντερικού και η μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου. Τ ίδιο ισχύει για τη ροή και ανάμειξη χολικών αλάτων καθώς και τον τρόπο αναγνώρισης και απορρόφησης των θρεπτικών ουσιών.
Αποτελέσματα Κλινικών Μελετών Μεταβολικής Χειρουργικής
Μεγάλος αριθμός κλινικών μελετών υψηλού βαθμού αξιοπιστίας, αποδεικνύουν ότι η Μεταβολική Χειρουργική έχει σαν αποτέλεσμα:
- Μεγαλύτερη βελτίωση του ελέγχου του σακχάρου.
- Μείωση των απαιτούμενων φαρμάκων.
- Μείωση της πιθανότητας καρδιαγγειακών επιπλοκών.
- Μείωση εμφραγμάτων, εγκεφαλικών επεισοδίων, καρκίνων και συνολικής θνησιμότητας.
- Μεγαλύτερη απώλεια βάρους.
- Καλύτερη ποιότητα ζωής.
Υπολογίζεται ότι ένα ποσοστό 30 με 60% αυτών που υποβάλλονται σε Μεταβολική Χειρουργική, εμφανίζουν πλήρη ύφεση του διαβήτη για πάνω από 5 χρόνια, χωρίς ανάγκη για φαρμακευτική αγωγή. Αντίθετα όσοι δεν ακολουθούν την οδό της χειρουργικής αγωγής, αναγκάζονται ν αυξήσουν τη δοσολογία της φαρμακευτικής αγωγής τους.
Επεμβάσεις Χειρουργικής Θεραπείας Διαβήτη
Όλες οι επεμβάσεις Χειρουργικής Μεταβολισμού διενεργούνται Λαπαροσκοπικά, με αποτέλεσμα ταχύτατη ανάρρωση και χαμηλότερο κόστος νοσηλείας. Εφόσον εκτελούνται στα πλαίσια έμπειρης Ομάδας Μεταβολισμού, συνοδεύονται από εξαιρετικά αποτελέσματα και πολύ χαμηλή πιθανότητα επιπλοκών.
Οικονομικές αναλύσεις δείχνουν ότι, παρά το οικονομικό κόστος των χειρουργικών επεμβάσεων, η βελτίωση του διαβήτη με επακόλουθη μείωση του κόστους τόσο της θεραπείας όσο και των προβλημάτων που μπορεί να προκαλέσει, τις κάνει οικονομικά συμφέρουσες σε σχέση με την ποιότητα ζωής σε μακροχρόνια βάση.
Ενδείξεις Για Χειρουργική Θεραπείας Διαβήτη
Μια από τις βασικότερες διαπιστώσεις της DSS–II, είναι ότι υπάρχουν πλέον αρκετά κλινικά και πειραματικά δεδομένα, που να υποστηρίζουν τη Χειρουργική Θεραπεία σε Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 και Παχυσαρκία. Ένας πολύ χρήσιμος, αν και αδρός, δείκτης εκτίμησης της παχυσαρκίας είναι ο Δείκτης Μάζας Σώματος η ΔΜΣ (Body Mass Index–BMI), που υπολογίζεται διαιρώντας το βάρος σε κιλά, με το τετράγωνο του ύψους σε μέτρα. Με βάση το ΔΜΣ, η παχυσαρκία χωρίζεται σε κατηγορία 1 για τιμές μεταξύ 30 και 34,9 kg/m2, κατηγορία 2 μεταξύ 35 και 39,9 kg/m2, και κατηγορία 3, σε ΔΜΣ άνω του 40 kg/m2.
Συμπεράσματα DSS II
Με βάση τα αποτελέσματα της πρόσφατης έρευνας και βιβλιογραφίας, και έχοντας την υποστήριξη επιστημονικών εταιριών διαφόρων ειδικοτήτων, συμπεριλαμβανομένων της Αμερικάνικης και της Ελληνικής Εταιρίας Διαβήτη, η DSS II κατέληξε στα εξής:
- Χειρουργική Θεραπεία Διαβήτη θα πρέπει να συστήνεται σε άτομα με παχυσαρκία κατηγορίας 3, ανεξαρτήτως θεραπευτικού σχήματος ή επιπέδων σακχάρου αίματος.
- Θα πρέπει επίσης να συστήνεται σε άτομα με παχυσαρκία κατηγορίας 2, εφόσον τα επίπεδα σακχάρου αίματος δε διατηρούνται υπό έλεγχο με επαρκή συντηρητική αγωγή.
- Χειρουργική Θεραπεία Διαβήτη θα πρέπει να εξετάζεται ως πιθανή θεραπεία σε άτομα με παχυσαρκία κατηγορίας 2, ανεξαρτήτως θεραπευτικού σχήματος ή επιπέδων σακχάρου αίματος.
- Θα πρέπει επίσης να εξετάζεται σε άτομα με παχυσαρκία κατηγορίας 1, εφόσον τα επίπεδα σακχάρου αίματος δε διατηρούνται υπό έλεγχο με επαρκή συντηρητική αγωγή.
Επιλογή Της Κατάλληλης Χειρουργικής Επέμβασης
Το Γαστρικό Bypass εμφανίζει το μεγαλύτερο όφελος σε σχέση με τους κινδύνους, σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2. Παρ’ όλα αυτά, η επιλογή της ιδανικής χειρουργικής επέμβασης, θα πρέπει να γίνεται λαμβάνοντας υπόψιν τα οφέλη και τους κινδύνους ατομικά για τον κάθε πάσχοντα. Ζυγίζονται οι μακροχρόνιοι διαιτητικοί κίνδυνοι και το προηγούμενο χειρουργικό ιστορικό, σε σχέση με την αποτελεσματικότητα της κάθε επέμβασης. Η επιλογή τεχνικής για χειρουργική θεραπεία διαβήτη γίνεται μετά σπό συνεννόηση ασθενούς, χειρουργού και διαβητολόγου.
Μακροχρόνια Παρακολούθηση Μετά Από Επεμβάσεις Μεταβολικής Χειρουργικής
Η μετεχγειρητική παρακολούθηση των Μεταβολικών επεμβάσεων, πρέπει να περιλαμβάνει Χειρουργική και Διαιτολογική εκτίμηση τουλάχιστον ανά εξάμηνο, για τα πρώτα 2 χρόνια. Μετά τη διετία, η παρακολούθηση θα πρέπει να γίνεται τουλάχιστον μια φορά το χρόνο εφ’ όρου ζωής, ανάλογα με την περίπτωση. Μπορεί να είναι απαραίτητη η μακροχρόνια παρακολούθηση βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων και η χορήγηση αντίστοιχων συμπληρωμάτων από Διαιτολόγο.
Τέλος, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Διάσκεψης, ακόμα κι αν οι πάσχοντες εμφανίσουν πλήρη ύφεση του Σακχαρώδους Διαβήτη, η παρακολούθηση από Ενδοκρινολόγο ή Διαβητολόγο θα πρέπει να συνεχίζεται. Υπάρχει πάντα η πιθανότητα επανεμφάνισης του διαβήτη στο μέλλον. Η συνιστάμενη συχνότητα παρακολούθησης των επιπέδων σακχάρου αίματος, είναι η ίδια με αυτήν που ακολουθείται σε προ-διαβητικούς ασθενείς.
