Τι είναι η σύγκλειση κολοστομίας ή ειλεοστομίας
Η σύγκλειση κολοστομίας ή ειλεοστομίας είναι μια επέμβαση που διενεργείται για αποκατάσταση της συνέχειας του πεπτικού σωλήνα. Έχει προηγηθεί προηγούμενη επέμβαση στο έντερο (για να δείτε τις επεμβάσεις που αφορούν το έντερο πατήστε εδώ), κατά την οποία κρίθηκε απαραίτητο η διενέργεια στομίας για εκτροπή των περιεχομένων του γαστρεντερικού συστήματος. Τα περιεχόμενα συλλέγονται σε σάκο κολοστομίας, που εφαρμόζεται στο σημείο της στομίας και μπορεί είτε να αδειάζει περιοδικά, ή να αφαιρείται και να τοποθετείται καινούριος. Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι στομίας και η επέμβαση σύγκλεισης κολοστομίας ή ειλεοστομίας για επανένωση εντέρου μπορεί να είναι από πολύ απλή ως ιδιαίτερα περίπλοκη.
Τι είναι η στομία;
Πριν αναφερθούμε στο πως γίνεται η επέμβαση σύγκλειση κολοστομίας ή ειλεοστομίας είναι σημαντικό να αναφέρουμε τι είναι η στομία. Στομία ονομάζεται οποιοδήποτε άνοιγμα δημιουργείται χειρουργικά στο κοιλιακό τοίχωμα και επιτρέπει το άδειασμα των περιεχομένων συγκεκριμένων οργάνων ή ακόμα και ολόκληρης της κοιλιάς. Μπορεί να δημιουργηθεί είτε στα πλαίσια προγραμματισμένης χειρουργικής επέμβασης, ή μετά από επείγον χειρουργείο. Μια στομία χωρίζεται σε διαφορετικά είδη, αναλόγως της κατάστασης και του πλάνου θεραπείας του ασθενούς. Όσον αφορά το κατώτερο γαστρεντερικό, τα είδη είναι η κολοστομία και η ειλεοστομία. Μια στομία μπορεί να είναι αγκύλης (loop κολοστομία ή ειλεοστομία), ή τελική. Μπορεί να είναι προσωρινή με σκοπό την επανένωση του εντέρου, ή μόνιμη.
Τι είναι η κολοστομία και πότε είναι απαραίτητη:
Κολοστομία ονομάζουμε τη δημιουργία ανοίγματος του παχέος εντέρου στο κοιλιακό τοίχωμα. Συνήθως ακολουθεί επεμβάσεις αφαίρεσης τμήματος του παχέος εντέρου. Όταν η κολοστομία διενεργείται στα πλαίσια Κοιλιοπερινεϊκής Εκτομής Ορθού, είναι μόνιμη καθώς αφαιρείται το τελικό τμήμα του εντέρου μαζί με τον πρωκτό. Η επέμβαση Hartmann, που γίνεται σε επείγουσες περιπτώσεις διάτρησης ή απόφραξης του σιγμοειδούς τμήματος του παχέος εντέρου, περιλαμβάνει τη δημιουργία τελικής κολοστομίας. Η στομία αυτή είναι προσωρινή, καθώς μετά την πάροδο κάποιων μηνών μπορεί να γίνει χειρουργείο αποκατάστασης συνέχειας πεπτικού για επανένωση του εντέρου. Πιο σπάνια μπορεί να απαιτηθεί η δημιουργία loop κολοστομίας. Η μετέπειτα διαχείριση εξαρτάται από την αρχική ένδειξη της επέμβασης.
Τι είναι η ειλεοστομία και πότε είναι απαραίτητη:
Ειλεοστομία ονομάζουμε τη δημιουργία ανοίγματος του λεπτού εντέρου στο κοιλιακό τοίχωμα. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων πρόκειται για προσωρινή loop ειλεοστομία. Δημιουργείται στα πλαίσια χειρουργικής επέμβασης στο παχύ έντερο για να προστατευτεί η εντερική αναστόμωση (ένωση διαφορετικών τμημάτων του εντέρου). Η σύγκλειση της loop ειλεοστομίας είναι σχετικά απλή επέμβαση με σύντομη νοσηλεία. Πολύ σπάνια η ειλεοστομία μπορεί να είναι μόνιμη, μετά από επέμβαση αφαίρεσης ολόκληρου του παχέος εντέρου και του πρωκτού.
Τι είναι η σύγκλειση κολοστομίας – ειλεοστομίας για επανασύνδεση εντέρου μετά και με ποιες μεθόδους γίνεται;
Η επέμβαση επανασύνδεσης εντέρου για σύγκλειση κολοστομίας ή ειλεοστομίας γίνεται με ένα δεύτερο χειρουργείο κάποιους μήνες μετά την αρχική επέμβαση. Ο χρόνος για το χειρουργείο επανασύνδεσης εντέρου θα εξαρτηθεί από την αρχική πάθηση που έκανε απαραίτητη την επέμβαση. Συνήθως η επανασύνδεση εντέρου και σύγκλειση κολοστομίας ή ειλεοστομίας γίνεται μετά από περίπου 3 μήνες και αφού έχουν αντιμετωπιστεί όλες οι πιθανές σηπτικές και μετεγχειρητικές επιπλοκές. Σε περιπτώσεις όγκων που προκαλούσαν απόφραξη, θα απαιτηθεί η αντίστοιχη μετεγχειρητική χημειοθεραπεία και ακτινοβολία. Το χειρουργείο σε αυτούς τους ασθενείς γίνεται αφού ολοκληρώσουν την ογκολογική θεραπεία τους, και περάσει αρκετός χρόνος ώστε να αναρρώσουν από τις παρενέργειές της.
Πριν την επέμβαση
Τι προεγχειρητικός έλεγχος πρέπει να γίνει πριν από μια σύγκλειση κολοστομίας ή ειλεοστομίας για επανασύνδεση εντέρου:
Αφού έχουν περάσει τουλάχιστον 3 μήνες από το αρχικό χειρουργείο, και οι ασθενείς έχουν ολοκληρώσει τις απαραίτητες συμπληρωματικές θεραπείες μπορεί να γίνει το χειρουργείο για επανασύνδεση εντέρου και αποκατάσταση συνέχειας πεπτικού. Ο προεγχειρητικός έλεγχος πριν από σύγκλειση κολοστομίας ή ειλεοστομίας περιλαμβάνει:
- Γενικός καρδιολογικός και πνευμονολογικός έλεγχος: Οι περισσότεροι ασθενείς που χρειάζονται επανασύνδεση εντέρου για αναστροφή Hartmann είναι ηλικιωμένοι με πολλαπλά προβλήματα. Τελικά η πλειοψηφία δεν προχωρά σε χειρουργείο αποκατάστασης συνέχειας πεπτικού.
- Αξονική τομογραφία κοιλιάς: Μπορεί να είναι απαραίτητη για εκτίμηση της ανατομίας και αναγνώριση προβλημάτων που μπορεί να δυσκολέψουν την επέμβαση.
- Κολονοσκόπηση μέσω της κολοστομίας και ορθοσκόπηση του κολοβώματος του ορθού: Για αναγνώριση υπολειμματικής νόσου και εκτίμηση της ανατομίας του εντέρου.
- Διάβαση εντέρου: Συνήθως σε περίπτωσης εντερικής αναστόμωσης κοντά στον πρωκτό, για αποκλεισμό διαφυγής.
Η Επέμβαση
Πως γίνεται η σύγκλειση κολοστομίας για επανασύνδεση εντέρου
Η σύγκλειση κολοστομίας μπορεί να γίνει λαπαροσκοπικά, αλλά συνήθως είναι απαραίτητο το κλασικό ανοικτό χειρουργείο είτε εξαρχής, ή ως μετατροπή λαπαροσκοπικής επέμβασης. Σκοπός της επέμβασης είναι η ανεύρεση των τμημάτων του εντέρου, η αποκόλλησή τους από τους γύρω ιστούς, η κινητοποίηση τους ώστε να μπορούν να συμπλησιαστούν, και τελικά η επανασύνδεση εντέρου για αποκατάσταση συνέχειας πεπτικού και σύγκλειση κολοστομίας. Είναι ένα περίπλοκο χειρουργείο λόγω των εκτενών και ισχυρών συμφύσεων που έχουν δημιουργηθεί από την προηγούμενη επέμβαση. Υπάρχει σημαντικός κίνδυνος τραυματισμός γύρω οργάνων όπως έντερο, ουρητήρας και αγγεία.
Η επιτυχία και η πιθανότητα επιπλοκών επηρεάζονται σε σημαντικό βαθμό από την εμπειρία και τις επιλογές του χειρουργού που εκτέλεσε την πρώτη επέμβαση. Γενικά η επανασύνδεση εντέρου για αποκατάσταση συνέχειας πεπτικού και σύγκλειση κολοστομίας θα πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένους χειρουργούς γαστρεντερικού με εκτεταμένη εμπειρία στη λαπαροσκοπική χειρουργική.
Πως γίνεται η σύγκλειση ειλεοστομίας για επανασύνδεση εντέρου
Η σύγκλειση ειλεοστομίας είναι μια σχετικά απλή επέμβαση που χρειάζεται νοσηλεία λίγων ημερών. Γίνεται με τομή γύρω από την ειλεοστομία χωρίς να είναι απαραίτητη μεγάλη τομή στην κοιλιά. Αφού αποκολληθούν τα τμήματα του εντέρου από τις συμφύσεις και τα γύρω όργανα, γίνεται αναστόμωση μεταξύ τους. Αν οι συμφύσεις αυτές είναι πολύ εκτεταμένες, μπορεί να χρειαστεί να γίνει μεγαλύτερη τομή στην κοιλιά για να γίνει η επανασύνδεση του εντέρου με ασφάλεια χωρίς κίνδυνο επιπλοκών.
Μετά την επέμβαση
Τι μετεγχειρητική αγωγή λαμβάνεται μετά από τη σύγκλειση κολοστομίας ή ειλεοστομίας;
Η άμεση μετεγχειρητική κατάσταση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το αν έγινε σύγκλειση κολοστομίας ή ειλεοστομίας και με ποιά τεχνική. Ασθενείς με λαπαροσκοπική σύγκλειση κολοστομίας για αποκατάσταση συνέχειας πεπτικού είναι σε πολύ καλή κατάσταση, μπορούν να περπατήσουν και να σιτιστούν χωρίς πόνο λίγες ώρες μετά το χειρουργείο. Αν η σύγκλειση κολοστομίας για αποκατάσταση συνέχειας πεπτικού γίνει με ανοιχτό χειρουργείο, τότε υπάρχει σημαντικός πόνος και κατάκλιση στο κρεβάτι για τις πρώτες μέρες. Η σύγκλειση ειλεοστομίας ακολουθείται από ελάχιστο πόνο και βραχεία νοσηλεία 3-4 ημερών.
Ανάρρωση μετά την επανασύνδεση εντέρου με σύγκλειση κολοστομίας ή ειλεοστομίας
Και πάλι η μακροχρόνια ανάρρωση εξαρτάται από την προσπέλαση. Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση συνέχειας πεπτικού επιτρέπει πολύ πιο γρήγορη ανάρρωση και επιστροφή στις ασχολίες και στην εργασία. Η ανάρρωση μετά από ανοιχτή σύγκλειση κολοστομίας μπορεί να διαρκέσει μέχρι και 6 μήνες. Σε γενικές γραμμές ισχύουν οι κανόνες της λαπαροσκοπικής ή ανοιχτής κολεκτομής.
Ένα πρόβλημα που μπορεί να παρουσιαστεί μετά από σύγκλειση στομίας είναι οι διάρροιες. Συνήθως οφείλονται σε ατροφία του τμήματος του εντέρου που δε λειτουργούσε μετά την αρχική επέμβαση. Τις πρώτες μέρες μετά την επανασύνδεση του εντέρου το τμήμα αυτό δε λειτουργεί σωστά και δεν απορροφά υγρά και θρεπτικές ουσίες. Η κατάσταση αντιμετωπίζεται αρχικά με αντιδιαρροϊκά φάρμακα βελτιώνεται με την πάροδο του χρόνου. Σπάνια οι διάρροιες μπορεί να είναι χρόνιες και να απαιτήσουν συνέχιση των φαρμάκων εφ’ όρου ζωής.
