Παλινδρόμηση

Πόσο συχνή είναι η παλινδρόμηση και πότε αποτελεί πρόβλημα;

Η παλινδρόμηση είναι μία κατάσταση που όλοι μας έχουμε βιώσει και μπορεί να προκληθεί από κάποιες τροφές, το άγχος, το κάπνισμα κλπ (για τους παράγοντες – αίτια που προκαλούν παλινδρόμηση δείτε αναλυτικά παρακάτω). Ωστόσο αν και τα συμπτώματα μπορεί να είναι ενοχλητικά η περιστασιακή παλινδρόμηση δεν είναι ασθένεια και μπορούν να μειωθούν τα συμπτώματα με συγκεκριμένα φάρμακα.

Η χρόνια παλινδρόμηση όμως εκτός από το γεγονός ότι επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ανθρώπων μπορεί να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα υγείας, έως και προκαρκινικές βλάβες.

Τι είναι η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση;

Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ή αλλιώς ΓΟΠΝ όπως είναι η συντομογραφία της είναι ο ιατρικός όρος που χρησιμοποιούμε για την χρόνια παλινδρόμηση. Για να θεωρείται ότι κάποιο άτομο πάσχει από  ΓΟΠΝ, θα πρέπει η παλινδρόμηση οξέος να είναι τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα για αρκετό καιρό και τα συμπτώματα να μην υποχωρούν.

Σε αυτή την περίπτωση είναι σημαντικό να επισκεφθείτε ιατρό καθώς αυτό σημαίνει ότι η παλινδρόμηση και τα συμπτώματα που αισθάνεστε δεν είναι αποτέλεσμα από κάποιες τροφές που καταναλώσατε κλπ αλλά υπάρχει ένα σταθερό πρόβλημα. Δηλαδή ο «μηχανισμός» του οισοφάγου που κρατάει τα οξέα του στομάχου μακριά από τον οισοφάγο και τον λαιμό δεν λειτουργεί σωστά.

Παλινδρόμηση – Συμπτώματα και Αίτια

Με ποια συμπτώματα συνδέεται η παλινδρόμηση;

Τα βασικότερα συμπτώματα με τα οποία εμφανίζεται η παλινδρόμηση είναι:

• Αίσθηση καψίματος στον οισοφάγο, η γνωστή και ως καούρα.
• Ξινή γεύση στο στόμα, αναγωγή φαγητού αμέσως μετά την κατανάλωσή του
• Πόνος στο στήθος. Ένα από τα συχνά συμπτώματα που εμφανίζει η παλινδρόμηση και πολλοί άνθρωποι τα συγχέουν με πόνο στην καρδιά είναι ο πόνος στήθος. Αυτό συμβαίνει γιατί ο πόνος στον οισοφάγο ενεργοποιούν τα ίδια νεύρα με τον πόνο στην καρδιά. Είναι πολύ συχνό ασθενείς με ΓΟΠ να νομίζουν ότι έχουν κάποιο πρόβλημα με την καρδιά τους και να καταφεύγουν στον καρδιολόγο όταν η πραγματική είναι άλλη.
• Ναυτία.
• Πονόλαιμος. Αίσθηση ότι κάτι υπάρχει στον λαιμό σας και ότι δυσκολεύεστε να το καταπιείτε.
• Συμπτώματα άσθματος. Η χρόνια παλινδρόμηση μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα που μοιάζουν με άσθμα, όπως χρόνιο βήχα, συριγμό και δύσπνοια.

Πότε επιδεινώνονται τα συμπτώματα της παλινδρόμησης;

Τα συμπτώματα από την παλινδρόμηση μπορεί να γίνουν χειρότερα:

• Το βράδυ ή όταν ξαπλώνετε.
• Μετά από ένα μεγάλο γεύμα ή όταν καταναλώνετε τροφές με πολλά λιπαρά.
• Μετά από το κάπνισμα ή την κατανάλωση αλκοόλ.
• Όταν σκύβευετε.

Γιατί είναι τόσο έντονα τα συμπτώματα από την παλινδρόμηση;

Τα οξέα του στομάχου είναι πολύ ισχυρά και όταν αυτά παλινδρομούν και εισχωρούν σε σημεία του οργανισμού που δεν θα έπρεπε, ερεθίζουν τους ιστούς του οισοφάγου και του λαιμού και προκαλούν μικρές φλεγμονές.

Ποια είναι τα αίτια από τα οποία προκαλείται η παλινδρόμηση;

Τα συνηθέστερα αίτια στα οποία οφείλεται η παλινδρόμηση και η ΓΟΠΝ είναι:

• Τροφές: υπάρχουν διάφορες τροφές οι οποίες εντείνουν τα συμπτώματα (δείτε παρακάτω για περισσότερη επεξήγηση σχετικά με τις τροφές και την παλινδρόμηση)
• Κάπνισμα. Το κάπνισμα ανήκει στα αίτια για παλινδρόμηση με πολλούς τρόπους καθώς μπορεί να χαλαρώσει τον οισοφαγικό σφιγκτήρα, προκαλεί βήχα, συμβάλει στην αποδυνάμωση των μυών του διαφράγματος και επιβραδύνει την πέψη του στομάχου, κάνοντας το να παράγει περισσότερο οξύ.
• Εγκυμοσύνη. Η εγκυμοσύνη ανήκει στα κοινά αίτια προσωρινής παλινδρόμησης οξέος. Η πίεση και ο όγκος της κοιλιάς και οι αυξημένες ορμόνες μπορούν να δημιουργήσουν χαλάρωση στον οισοφαγικό σφιγκτήρα.
• Παχυσαρκία. Η παχυσαρκία είναι από τους πιο σημαντικούς παράγοντες – αίτια
• Διαφραγματοκήλη. Η διαφραγματοκήλη είναι μία πάθηση στην οποία τμήμα του στομάχου «γλιστράει» μέσα από το διάφραγμα και καταλήγει στον θώρακα. Είναι μία πάθηση που εμφανίζουν 1 στα 10 άτομα και γίνεται συχνότερη όσο αυξάνεται η ηλικία. Από τα κύρια συμπτώματά της είναι η παλινδρόμηση.
• Φάρμακα. Η λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημα της παλινδρόμησης

Άλλες πιο σπάνιες αιτίες ΓΟΠΝ περιλαμβάνουν:

• Γεννητικές ανωμαλίες
• Ασθένειες του συνδετικού ιστού του οισοφάγου όπως το σκληρόδερμα
• Επιπλοκές – υποτροπή από προηγούμενο χειρουργείο στο στήθος, τον οισοφάγο ή το στομάχι

Μπορούν οι τροφές να προκαλέσουν παλινδρόμηση;

Αυτό που πρέπει να ξεκαθαρίσουμε είναι ότι οι τροφές και τα ποτά δεν είναι αρκετά από μόνα τους για να προκαλέσουν παλινδρόμηση οξέος, αλλά μπορούν να συμβάλουν να εμφανιστεί και μάλιστα να επιδεινώσουν το πρόβλημα. Τροφές όπως η σοκολάτα, ο καφές, το αλκοόλ, η μέντα, το σκόρδο και τα κρεμμύδια είναι γνωστό ότι έχουν χαλαρωτική δράση στον οισοφαγικό σφιγκτήρα, ειδικά σε υψηλότερες δόσεις, και συνεισφέρουν στην παλινδρόμηση οξέων.

Επίσης είναι γνωστό ότι οι λιπαρές τροφές αυξάνουν την παραγωγή οξέων του στομάχου και χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να αφομοιωθούν αυξάνοντας τις πιθανότητες για παλινδρόμηση. Τέλος αν καταναλώσετε ένα πιο βαρύ γεύμα για δείπνο, χωρίς να αφήσετε αρκετό χρόνο να χωνέψετε πριν ξαπλώσετε οι πιθανότητες παλινδρόμησης αυξάνονται επίσης.

Τι κίνδυνοι μπορεί να προκύψουν αν δεν αντιμετωπιστεί η ΓΟΠ;

Εάν η παλινδρόμηση είναι χρόνια και δεν επιτύχετε την αντιμετώπιση της, αλλά απλώς λαμβάνετε φάρμακα για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα για να μειώσετε τα συμπτώματα, μπορεί να προκύψουν σημαντικές επιπλοκές για την υγεία σας. Οι σημαντικότερες επιπλοκές της χρόνιας παλινδρόμησης είναι:

• Οισοφαγίτιδα (πατήστε εδώ για περισσότερες πληροφορίες)
• Οισοφάγος Barrett (πατήστε εδώ για περισσότερες πληροφορίες)
• Στένωση οισοφάγου
• Λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση (πατήστε εδώ για περισσότερες πληροφορίες)
• Άσθμα

Διάγνωση

Πως γίνεται η διάγνωση για την παλινδρόμηση;

Η αρχική εξέταση εκλογής, όταν εμφανίζετε συμπτώματα, για να γίνει η διάγνωση για την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι η Γαστροσκόπηση. Επιτρέπει την ανεύρεση οισοφαγίτιδας και τη διάγνωση διαφραγματοκήλης που μπορεί να αποτελεί το αίτιο της ΓΟΠ. Η γαστροσκόπηση Βοηθάει στον αποκλεισμό άλλων πιο ανησυχητικών παθήσεων, και τη λήψη βιοψιών για επιβεβαίωση οισοφαγίτιδας και αποκλεισμό ηωσινοφιλικής οισοφαγίτιδας.

Μπορεί να γίνει και Οισοφαγογράφημα και Βαριούχο γεύμα, μια ακτινολογική εξέταση με κατάποση ακτινοσκιερής ουσίας. Επιτρέπει την εκτίμηση της κινητικότητας του οισοφάγου και του στομάχου.

Η πιο εξειδικευμένη εξέταση όμως για τη ΓΟΠ  είναι η pHμετρία (πεχαμετρία). Η πεχαμετρία επιτρέπει την ακριβή μέτρηση της έκθεσης του κατώτερου οισοφάγου σε γαστρικά οξέα. Υπάρχει η κλασική 24ωρη μέθοδος, η 24ωρη εμπεδησιομετρία που μετράει και αλκαλική παλινδρόμηση, και η ασύρματη κάψουλα Bravo 96 ωρών. Η τελευταία μέθοδος, δηλαδή η κάψουλα bravo είναι η καλύτερα ανεκτή από τους ασθενείς, καθώς οι άλλες δυο προϋποθέτουν τοποθέτηση καθετήρα μέτρησης από τη μύτη για 24 ώρες. Ταυτόχρονα με την pH-μετρία (πεχαμετρία) συνήθως γίνεται και μανομετρία, για την πιο ακριβή εκτίμηση των πιέσεων και της κινητικότητας του οισοφάγου και έτσι εκτιμάται καλύτερα η παλινδρόμηση και τα συμπτώματα της.

Παλινδρόμηση και αντιμετώπιση

Μπορούν τα φάρμακα να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση για την παλινδρόμηση;

Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η απάντηση είναι αρνητική. Τα φάρμακα δεν βοηθούν στην αντιμετώπιση για την παλινδρόμηση, απλά μειώνουν τα συμπτώματα. Ο ασθενής με ΓΟΠ που λαμβάνει φάρμακα (πολλές φορές αυτοί οι ασθενείς πρέπει να λαμβάνουν φάρμακα εφ όρου ζωής) δεν λύνει το πρόβλημά του, απλά το «κουκουλώνει». Αυτά τα φάρμακα λειτουργούν με έναν από τους παρακάτω τρόπους

• Τα αντιόξινα. Είναι φάρμακα που παίρνει ο ασθενής μετά το φαγητό ή τον ύπνο αλλά η επίδρασή τους δεν κρατάει πολύ και μπορεί να εμφανίσουν και ανεπιθύμητες ενέργειες όπως διάρροια κλπ. Τέτοια φάρμακα είναι το Maalox, Aludrox κ.λπ.
• Φάρμακα που μειώνουν την παραγωγή οξέος στο στομάχι όπως τα Losec, Pariet, Zurcazol, Laprazol, Nexium, Peptan και άλλα.

Μην λάβετε φάρμακα χωρίς πρώτα να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας! Να θυμάστε ότι κανένα από τα παραπάνω φάρμακα δεν λύνει οριστικά το πρόβλημα της παλινδρόμησης.

Ποια είναι η ενδεδειγμένη θεραπεία για την παλινδρόμηση και πότε κάνουμε χειρουργείο;

Η θεραπεία για την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ξεκινά συντηρητικά. Το σημαντικότερο βήμα είναι η αλλαγή τρόπου ζωής, με απώλεια βάρους, διακοπή καπνίσματος. Επιβάλλεται αποφυγή παραγόντων που επιβαρύνουν την γαστοοισοφαγική παλινδρόμηση, όπως τροφές με καρυκεύματα, αλκοόλ, αεριούχα ποτά κτλ. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η νόσος αντιμετωπίζεται πλήρως με αυτό τον τρόπο, αν δεν υπάρχει μεγάλο πρόβλημα και δεν είναι χρόνια.

Στην χειρουργική επέμβαση για το πρόβλημα της παλινδρόμησης, μετά από προσεκτική διερεύνηση και έλεγχο τους ασθενούς. καταλήγουμε όταν:

• Η αλλαγή του τρόπου ζωής αποτυγχάνει
• Τα φάρμακα δεν μειώσουν τα συμπτώματα ή προκαλούν παρενέργειες
• Όταν ο ίδιος ο πάσχων δεν επιθυμεί να συνεχίσει να λαμβάνει φάρμακα για το υπόλοιπο της ζωής του
• Η παλινδρόμηση είναι χρόνια ή σημαντικού βαθμού και υπάρχουν υποψίες ότι δημιουργεί άλλα προβλήματα υγείας έως και προκαρκινικές βλάβες

Τι λύσεις υπάρχουν για τη χειρουργική αντιμετώπιση για την παλινδρόμηση;

Ενδοσκοπική Θεραπεία

Η εξέλιξη της επεμβατικής γαστρεντερολογίας έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη τεχνικών αντιμετώπισης για τη θεραπεία για την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση χωρίς χειρουργείο. Οι περισσότερες εμπίπτουν στην κατηγορία της Διαστοματικής Θολοπλαστικής, προσπαθούν δηλαδή να αναπαράγουν το αποτέλεσμα της λαπαροσκοπικής θολοπλαστικής, με τη χρήση των ενδοσκοπικών συσκευών Esophyx και Muse. Αντίθετα η επέμβαση Stretta στοχεύει στην ενίσχυση του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα χωρίς αλλαγή της ανατομίας. Εφαρμόζονται σε ασθενείς με μικρή διαφραγματοκήλη, κάτω των 2 εκατοστών, και τα αποτελέσματα τους ποικίλλουν.

Χειρουργική Θεραπεία για την παλινδρόμηση

Η χειρουργική αντιμετώπιση για την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι μια δοκιμασμένη αποτελεσματική και αξιόπιστη θεραπεία. Με την ανάπτυξη της λαπαροσκοπικής και ρομποτικής χειρουργικής η αντιπαλινδρομική χειρουργική έχει εξελιχθεί σε μια πολύ ασφαλή και σχετικά ανώδυνη μέθοδο. Οδηγεί σε πλήρη θεραπεία από την παλινδρόμηση, με ελάχιστες επιπλοκές. Όλες οι μελέτες δείχνουν σαφή βελτίωση της ποιότητας ζωής σε ασθενείς που επιλέγουν το χειρουργείο, σε σχέση με τη χρόνια φαρμακευτική αγωγή.

Υπάρχουν 2 κατηγορίες χειρουργικών επεμβάσεων για γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Η επέμβαση Linx που χρησιμοποιεί ένα δακτύλιο από μαγνητικά σφαιρίδια για να ενισχύσει εξωτερικά τον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα. Και η Λαπαροσκοπική Θολοπλαστική κατά την οποία χρησιμοποιείται μέρος του στομάχου για εξωτερική ενίσχυση του οισοφάγου. Και στις 2 περιπτώσεις απαιτείται νοσηλεία 24 ωρών μόνο, και ο ασθενής επιστρέφει σύντομα στην εργασία και στις ασχολίες του ακολουθώντας ειδική διατροφή για μερικές εβδομάδες.

Ρομποτική Θολοπλαστική

Η τελευταία λέξη της ιατρικής επιστήμης στη θεραπεία της παλινδρόμησης είναι η ρομποτική θολοπλαστική. Η ρομποτική θολοπλαστική γίνεται με τη χρήση του ρομποτικού συστήματος Da Vinci Xi το οποίο επιτρέπει να γίνεται όλη η επέμβαση μέσα από 5 μικρές οπές του 1-1,5 εκατοστού αντί για τις μεγάλες τομές που γίνονταν με τις κλασικές μεθόδους (βλ παρακάτω σχετικά εικόνα διαφορών)

Με τη ρομποτική θολοπλαστική επιτυγχάνουμε:

• Άμεση αντιμετώπιση για την παλινδρόμηση. Ο ασθενής θεραπεύεται άμεσα και δεν χρειάζεται να ξαναπάρει φάρμακα
• Νοσηλεία μικρότερη των 24 ωρών (εξιτήριο την ίδια ημέρα)
• Μηδενικές υποτροπές ή επιπλοκές
• Καθόλου πόνο, δεν υπάρχει ανάγκη για παυσίπονα
• Άμεση σίτιση μετά την επέμβαση
• Άριστο αισθητικό αποτέλεσμα (λόγω των μικροσκοπικών οπών)
• Άμεση ανάρρωση (1-2 μέρες)
• Άμεση επιστροφή στην εργασία και επιστροφή στις δραστηριότητες σε 4-5 μέρες

Υποφέρετε συχνά από παλινδρόμηση;

Αν υποφέρετε συχνά από συμπτώματα παλινδρόμησης και θέλετε να ενημερωθείτε για το στάδιο της νόσου ή ποια είναι η καταλληλότερη θεραπεία μπορείτε να συμπληρώσετε το ειδικό ερωτηματολόγιο ιατρικού ιστορικού παλινδρόμησης που θα βρείτε ΕΔΩ και θα επικοινωνήσουμε μαζί σας, μετά την εκτίμηση των απαντήσεών σας, για δωρεάν συμβουλευτική.